Je bekijkt nu Insecten sterven uit… Jongeren die spijbelen voor het klimaat zijn geboren…

Insecten sterven uit… Jongeren die spijbelen voor het klimaat zijn geboren…

Beide onderwerpen kon je onlangs in heel wat kranten en berichten terugvinden. Eer je verder leest nodig ik je uit om bij de titel “Insecten sterven uit”, echt stil te blijven staan.“Insecten sterven uit”, “Insecten sterven uit”……………
Ikzelf dacht meteen terug aan een recente studie die vaststelde dat de voorbije 27 jaar in 63 beschermde natuurgebieden in Duitsland de massa aan vliegende insecten met… 73% afgenomen is. Drie en zeventig procent!!!!!
Maar terug naar “Insecten sterven uit”. Een titel die alvast niks aan de verbeelding over laat. Twee wetenschappers onderzochten in totaal 73 studies van over de gehele wereld. Dit onderwerp kreeg bij ons nogal wat weerklank, wellicht vooral omdat één van de twee onderzoekers zich nog altijd Belg noemt. Dan voelen we ons toch extra aangesproken. Zeker als het een wat “exotische” Belg betreft. De Belgische bio-ingenieur en insectdeskundige Kris Wyckhuys (42), woont en werkt sinds 2013 in Vietnam en doceert onder andere aan de China Academy of Agricultural Sciences. Typisch is dat van de tweede onderzoeker alleen vermeld wordt dat het een Australiër betreft. Zijn naam wordt in de Vlaamse pers nergens vermeld. Maar ook Francisco Sánchez-Bayo verdient alle krediet.

Samenvatting van 73 studies

Beide heren namen 73 recente, wereldwijd uitgevoerde studies onder de loep waarmee zij de eersten zijn om één allesomvattende ‘review’ van alle relevante studies ivm insecten te realiseren. Hun bevindingen werden gepubliceerd in het vakblad Biological Conservation. De volledige studie vind je hier.
Wereldwijd zijn er zowat 17 keer meer insecten dan mensen. Hoewel biologen al langer vermoeden dat het aantal insecten afneemt, waren er tot voor kort weinig globale studies die dat bevestigen. Niet alleen is insecten tellen beduidend moeilijker dan bijvoorbeeld zoogdieren maar langpootmuggen spreken ons ook veel minder aan dan pakweg panda’s, walvissen, tijgers of olifanten.

Moeten we ons zorgen maken over volgende vaststellingen?

Te beginnen met wat “lokaal” nieuws:

  • Vlaanderen: In 2012 besloot Hans Van Dyck dat er van de 67 inheemse Vlaamse dagvlindersoorten 19 soorten (28%) verdwenen zijn en 25 (37%) in min of meerdere mate bedreigd.
  • Puerto Rico:  de insectensterfte werd aangetoond met bijvoorbeeld 98 procent minder grondinsecten over de laatste 35 jaar.
  • Engeland: tussen 2000 en 2009 viel het aantal vlindersoorten op landbouwgronden  met 58 procent terug
  • Het Amerikaanse Oklahoma: hier werd de wilde bijenpopulatie gehalveerd tussen 1949 en 2013.

En dan wat globale conclusies:

  • Meer dan 40 procent van alle insectensoorten neemt af en een derde loopt het gevaar uit te sterven.
  • Bij de insecten gaat de sterfte acht keer sneller dan die bij zoogdieren, vogels en reptielen.
  • De laatste 25 tot 30 jaar is het totale insectenbestand wereldwijd met 2,5 procent per jaar afgenomen.

Je moet geen geleerde kop zijn om te snappen dat insecten essentieel zijn voor het leven op aarde. Ze zorgen niet alleen voor de bestuiving van planten en het recycleren van voedingsstoffen maar ze dienen ook als basisvoedsel voor andere dieren. Vallen de insecten weg, dan heeft de overgrote meerderheid van de vogels, reptielen, amfibieën en insecten geen eten meer.  Zo simpel is het.

Waarom dreigen alle insecten te verdwijnen?

  • Meer dan 75% van alle beschreven diersoorten zijn insecten.
  • Insecten vormen de basis voor zowel het planten- als dierenleven op de aarde.
    Als de insectensterfte verder gaat zoals de afgelopen 25 tot 30 jaar, dan is er over honderd jaar geen enkel levend insect meer te vinden op de hele planeet.
  • De oorzaken van de terugval zijn in de eerste plaats intensieve landbouw en het bijhorend gebruik aan pesticiden met het verdwijnen van leefgebied tot gevolg.
    Het zal ook jullie niet verbazen dat op kleinschalige, bio boerderijen veel meer insecten leven.
  • Verstedelijking heeft ook een negatieve impact op het leefgebied.
  • Klimaatverandering speelt een duidelijke rol.

Waarom slepen we er de klimaatspijbelaars bij?

Net als een grondig herstel van biodiversiteit vraagt een echte aanpak van het klimaatvraagstuk een allesomvattend beleid. Meer en meer klinkt de roep om een “systeemverandering”. Zoals het rijden met een elektrische auto kan helpen maar op zich niet volstaat zo is enkel de aanleg van bloemenweides niet voldoende. Kleine stapjes zijn absoluut nuttig en hoopgevend maar alleen hebben ze nooit genoeg resultaat. Onze twee wetenschappers schrijven duidelijk in hun conclusies: “Insecten zullen wereldwijd uitsterven in enkele tientallen jaren tenzij we de manier waarop we voedsel produceren snel en fundamenteel veranderen”.,
Een dergelijke glasheldere conclusie zou er moeten voor zorgen dat we alles laten vallen en meteen met z’n allen de straat oprennen om groot alarm te slaan. Om dan meteen de jeugd te vervoegen, samen een nieuwe manier van leven uit te werken en die te realiseren. Biodiversiteit, klimaat, landbouw, onderwijs, economie, mobiliteit: het gaat allemaal over ….. bijen en hun toekomst. Over onze toekomst.
Waarop wachten we? Ik ren alvast als opa elke donderdag de straat op in hoopgevend jeugdig gezelschap.
Maar op straat komen alleen zal niet volstaan. Ook op Vlaams niveau is er veel kennis en visie. Dank zij een goed geïnformeerde vriend kwam ik op het spoor van rapporten die dat illustereren. Nu nog veel moed en een paar wijze politici vinden die die visie (razendsnel) in praktijk omzetten.
Voor zij die een beetje willen studeren, het loont de moeite:
Milieuverkenning 2018 Vlaamse Milieu Maatschappij
Natuurverkenning 2050 Hoofdstuk 5 De Kijkrichtingen Doorgelicht

 

 

 

 

Geef een reactie