Meldingen
Alles wissen
Documentatie & Media
7
Berichten
3
Gebruikers
3
Vind-ik-leuks
484
Bekeken
Topic starter
Mest als verdediging tegen de Aziatische Hoornaar
Aziatische Honingbijen hebben een verdediging ontwikkeld tegen de Aziatische hoornaar.
De Aziatische hoornaar is een bedreiging voor de in Europa algemeen voorkomende honingbij Apis Mellifera. Deze hoornaar was al enige tijd in Europa vooral in het mediterrane gebied maar is al noordelijker getrokken en ook in Nederland gespot. We krijgen ermee te maken en hoe lastig ze worden valt nog te bezien, maar we hebben deze bedreiging liever niet. In Portugal, Spanje en Zuid Frankrijk is het nu al een echte plaag voor de imkers. Ze verliezen vele volken Bestrijding anders dan wegvangen en nesten vernietigen zit er in Europa voorlopig niet in
Als onderdeel van een succesvol bijenteeltontwikkelingsproject gefinancierd door de Canadese overheid, runde professor Otis herfstworkshops van 2007 tot 2011 in plattelandsdorpen met veel armoede in Vietnam. Daar zag hij bij bijenkastingangen donkere vlekken. Tijdens een bezoek legde een ervaren Vietnamese imker uit dat die vlekken buffelmest was. Volgens hen gebruikte de bijen de buffelmest als verdediging tegen de Hoornaar.
“Mestverzameling is een gedrag dat nooit eerder is gemeld voor honingbijen, en niemand had het fenomeen bestudeerd,” zei professor Otis. Als vervolg op deze ontdekking startte een wetenschappelijk onderzoek door de Universiteit van Guelp in Canada.
Om te bestuderen hoe bijen reageerden op de beschikbaarheid van de geur van verschillende dieren, verzamelden deze wetenschappers mest van waterbuffels, kippen, varkens en koeien en plaatsten van iedere soort mest een hoopje in de buurt van een bijenstal. Tegen het einde van de dag hadden ongeveer 150 bijen de stapels mest bezocht, waarbij de onderzoekers opmerken dat de bijen meer van de “geurige mest” van varkens en kippen hadden verzameld. Het team van wetenschappers markeerde individuele bijen om ze te kunnen identificeren bij hun bijenkasten. Minuten later namen ze video’s op van de gemarkeerde bijen die het materiaal kauwden, vormden en uitsmeerden als vlekken bij nestingangen.
Het gedrag van de hoornaar veranderde bij de kasten. De hoornaars brachten minder dan de helft van de tijd door bij nestingangen met matige tot zware mestvlekken als bij bijenkorven met weinig vlekken, en ze brachten slechts 1/10e van hun gebruikelijke tijd door met kauwen op bijenbroed bij de ingangen van de bijenkast. Ze voerden ook minder massa-aanvallen uit op de kasten met veel mestvlekken rond de kastingang.
De wetenschappers weten niet precies wat de hoornaars afschrikt, hoewel ze vermoeden dat de insecten worden afgestoten door het onaangename aroma van de uitwerpselen. Een andere verklaring kan zijn dat mest ook geuren kan maskeren, geuren die door de bijen zelf worden verspreid.
Om de relatie bijen-mest-hoornaar verder te begrijpen, namen de onderzoekers een proef met het feromoon dat hoornaars gebruiken om een kast te markeren die ze willen aanvallen. Toen het feromoon bij de ingang van de bijenkast werd aangebracht, werden honingbijen ertoe aangezet mest bij de kastingang aan te brengen. Het team zei dat deze studie de eerste is die het gebruik van gereedschap door honingbijen documenteert.
Veel wetenschappers zijn het er echter niet over eens of bepaalde dieren, laat staan insecten, hulpmiddelen gebruiken. Om een dier als gereedschapsgebruikers te kwalificeren, moeten dieren aan verschillende criteria voldoen, waaronder het gebruik van een object uit de omgeving, in dit geval mest. De bijen gebruiken het materiaal duidelijk om het milieu rond de kast met opzet te veranderen, zei professor Otis. Het feit dat ze het kauwen en vormen met hun monddelen komt overeen met het vasthouden of manipuleren van gereedschap.
Hoewel dit een hoopvolle ontwikkeling is mogen we er niet van uitgaan dat de Europese Apis mellifera op korte termijn hetzelfde gedrag ontwikkeld als de Aziatische soortgenoten. De Aziatische honingbijensoorten hebben al sinds de tweede helft 19e eeuw (eerste registratie) last van de Aziatische hoornaar en dus bijna twee eeuwen tijd (en mogelijk langer) gehad om defensief aangepast gedrag te ontwikkelen”
Wellicht kunnen we van de Aziatische bijensoorten leren door bij overlast van Hoornaars mestvlekken aan te brengen bij de kastingang. Het is maar een idee en het kost niets.
Dit onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Plos One. Website: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0242668.
Met dank aan de NCvB voor de vertaling.
Artikel van www.bdimkers.nl
Bijen in Beerzel, BD-landbouw De Akelei (Schriek) en Weert
Geplaatst : 01/10/2023 8:17 pm
Dit verdedigingsmechanisme werd waargenomen als reactie tegen de Aziatische reuzen hoornaar (Vespa mandarinia), die daadwerkelijk 'en masse' de kasten binnendringt om een bijenvolk uit te roeien. Wij hebben hier last de Aziatische hoornaar (Vespa velutina nigrithorax) die de bijen wegvangt voor de buitenkant van de bijenkast.
Ik denk dus niet dat mest smeren veel gaat uithalen.
ps bedankt voor het interessante artikel uit Ierland.
https://www.youtube.com/watch?v=uVM7-Y4Xoao&ab_channel=WellesleyCollege
Geplaatst : 02/10/2023 8:23 am
Topic starter
@adriaan Bedankt voor de toelichting!
Hoe gaat het bij jou met de AH?
Dit bericht is gewijzigd 7 maanden geleden door Joris De Kerpel
Bijen in Beerzel, BD-landbouw De Akelei (Schriek) en Weert
Geplaatst : 02/10/2023 1:54 pm
Thuis (12 kasten) heb ik er een paar gezien enkele weken geleden daarna geen meer maar 200m verderop in het dorp zit nog een imker met 7 kasten en daar zitten er altijd wel enkele. Ik denk dat die korter bij het nest zit en dus meer aandacht krijgt.
Op drie andere standen te Assent, Loksbergen en Kortenaken (samen 11 kasten) zijn er nog geen waargenomen maar In Ransberg (13 kasten) zie ik er constant 1 of meer vliegen. Ik heb daar nu vallen geplaatst maar nog geen weggevangen. De Bijen zijn daar ook zeer actief (klimop-dracht) wat aangeeft dat het predatie-niveau momenteel nog laag is.
Ik ben wel van plan volgend voorjaar vallen te zetten voor de uitvliegende koninginnen van de Aziatische hoornaar. En als ik de tijd kan vinden overweeg ik ook de nesten via de wiekpot-methode op te sporen en te laten wegnemen.
Geplaatst : 04/10/2023 8:37 am
Hallo,
bij mij in Vorselaar heb ik ook last van AH.
Ik heb 4 standen met enkele bijenkasten.
Deze liggen 6 km uit elkaar.
Ik heb 2 plaatsen in een natuurgebied.
Op elke stand heb ik er al gevangen.
In Grobbendonk heb ik ook enkele kasten staan maar daar heb ik nog geen gezien.
Ik heb mezelf 10 vlindernetjes op internet aangeschaft.
Ik heb op elke stand enkele van deze netjes liggen.
Als ik een hoornaar zie dan schep ik hem en stamp hem plat..
Lokale imkers bij ons hebben enkele AH gemerkt maar geen resultaat..
De laatste weken zaten ze altijd aan de kasten ofwel in de klimop.
Ik hoop dat er vlug een oplossing komt.
Als we kijken naar het afgelopen jaar zaten er ook bijna geen wespen.
De vorige zomer was het vergeven van de wespen .
Ik denk dat als het een goed wespenjaar is dat het ook goed is voor de AH.
Ik heb bang voor de volgende jaren..
Als ik een europese hoornaar zie aan de kast is dit toch een heel ander manier van jagen.
Deze zijn rustiger en kunnen is een bij pakken maar op een redelijke relaxte manier.
De europese heeft wel tegenstand precies.
De aziatische die ik heb gezien zijn compleet anders.
Minder respect, dreigend en heel accuraat.
De aziatische komen ook altijd terug naar de kast.
Het lijkt mij precies meer een dracht..
Ik heb vorige week een foto gekregen van een imker in mijn buurt.
Deze had een kleine kast met enkele ramen.
Een niet zo heel sterk volk dus..
De foto is genomen door het glas van de kast en er zat een AH in rond te lopen.
Ik denk dat dit normaal niet mogelijk is een gezonde sterke kast.
Toch is het een vies beeld.
Het zal hetzelfde probleem worden als varroa.
We zullen er moeten mee leren om te gaan.
De AH gaat nooit meer weg denk ik..
Indien jullie een oplossing hebben, laat het weten.
Groet
Bart
Geplaatst : 06/11/2023 11:11 am
Topic starter
Dag Bart,
Ik denk dat je bezorgdheid terecht is. De AH kan veel schade toebrengen aan onze bijen. En het gaat verder als dat. Ook andere insecten krijgen het moeilijk, wat dan weer zijn effect zal hebben op vogels etc..
Maar ik volg je niet helemaal in jouw vergelijking met de varroa mijt. Dát is een probleem dat de bijen zélf kunnen oplossen vind ik. Bij de AH gaan ze onze hulp meer kunnen gebruiken. Hij is zo'n briljant predator dat de bijen niet snel genoeg zullen kunnen evolueren, omdat hij hier zich op enkele jaren gevestigd heeft. En zeer gemakkelijk.
Ik heb dit najaar ook ferm te kampen gehad met de AH. Jammer genoeg heb ik geen tijd om nesten op te sporen. Het enige dat ik kan doen is selectieve vallen zetten. Én dan nog zijn ze zelfs tot in een kast gegaan en dat volk is dan ook ten onder gegaan vorige week. Nu ben ik er wel zeker van dat er ook andere factoren meespelen. Ik ga er van uit dat het volk op de één of andere manier verzwakt was. En dat is ook oké.
Maar ik wanhoop niet. Ik acht de mens verstandig genoeg om hier een oplossing voor te vinden. Als ik zie welke creatieve methoden er alleen al dit jaar zijn bijgekomen, dan stemt me dat hoopvol. In nesten opsporen met de lokpot geloof ik niet echt. Dat kost teveel tijd en moeite voor 1 nest. Waar ik wel in geloof is Het Paard Van Troye. Gevangen hoornaars insmeren met honing en bvb boorzuur (milieuvriendelijk) en ze terug naar het nest laten vliegen. Daar worden ze schoongelikt met de ondergang van het nest als gevolg!
Alles komt goed! Altijd.
Dit bericht is gewijzigd 6 maanden geleden door Joris De Kerpel
Bijen in Beerzel, BD-landbouw De Akelei (Schriek) en Weert
Geplaatst : 12/11/2023 8:25 pm
LucPintens reageerde
Dag Joris,
Ik volg jou met de gedachte over varroa.
Ik heb jaarlijks ook volken die ten onder gaan maar de meeste overleven de varroabesmetting.
Ik heb ook meestal een goed gevoel van mijn volken voor de winter.
Het is in principe ook 'natuurlijk' dat er volken sterven.
Als we naar de natuurlijke situatie kijken van bijenvolken gaat een heel percentage ten onder gaan binnen het jaar.
Voor de imkers kan dit niet maar eigenlijk is dit doodnormaal.
De 'mensheid' wil over alles controle uitoefenen..
Ik zeg altijd dat er 4 seizoenen zijn.. 🙂
Van de aziatische hoornaar heb ik echt wel bang.
Zoals je zei zijn er ook nog andere insecten ed die gaan lijden onder deze predator.
Alles hangt aan elkaar..
Bodemdiversiteit virussen bacterien insecten vogels zoogdieren...
De AH kan echt wel wat impact hebben op deze biodiversiteit.
Laten we hopen dat er oplossingen komen en het misschien niet zo erg is?
De soep word heter geschonken dan dat ze wordt gedronken.. ?
Ik denk dat we allemaal moeten samenwerken en in principe vooral hogere instanties hierbij moeten betrokken worden maar ze zullen pas wakker worden als het te laat is denk ik.
In het magazine van het VBI stond een verhaal van een Franse imker die de hoornaars ook insmeerde met een middel dat voor vlooien en teken voor honden wordt gebruikt.
Dit zou ook werken voor het hele nest.
Dit is waarschijnlijk hetzelfde principe als het boorzuur.
Indien dit effectief werkt ga ik het misschien wel toepassen alhoewel het tegen mijn principe is.
Ik zou wel graag de feiten van deze wijze is ergens terug vinden.
Het zou natuurlijk wel moeten werken voor een heel nest.
In elk geval denk ik dat het al heel belangrijk is om onze bijenkasten ea goed te verspreiden indien dit mogelijk is.
De kasten misschien ook goed gecamoufleerd in het bos zetten?
De tijd zal het uitwijzen..
Zoemende groet!
Geplaatst : 13/11/2023 10:42 am
Joris De Kerpel en LucPintens reageerden