Zwermen vangen ("lo...
 
Meldingen
Alles wissen

Zwermen vangen ("lokken")

26 Berichten
7 Gebruikers
9 Vind-ik-leuks
8,373 Bekeken
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

Het lokken van zwermen is in vele gevallen een belangrijk stuk van natuurlijke bijenteelt: als we een natuurlijke voortplanting toelaten, willen we natuurlijk zoveel mogelijk zwermen behouden. Thomas Seeley deed onderzoek naar de voorkeur van bijen als ze een nieuwe nestplaats zoeken. Het resultaat hiervan vind je in "Bait Hives for Honey Bees". Ik vat de inhoud hier samen en geef wat tips vanuit mijn eigen ervaring.

Bijen verkiezen een droge niet-winderige ruimte met een inhoud van 40 tot 100 liter, op een schaduwrijke, goed zichtbare plaats ongeveer 5 meter hoog. De ingang is best 5-10 cm boven de bodem, 10-15 cm2 groot en naar het zuiden gericht. De geur is ook belangrijk, daarvoor stop je best een stuk raat dat ooit voor broed gebruikt is in de lokkast. Je kan ook 8 druppels essentiële olie van citroengras (Cymbopogon citratus) op een stukje toiletpapier doen en dat in een ziplock zakje stoppen en dit half gesloten ook in de lokkast leggen.

Als je Warré-bakken wil gebruiken, neem je er best 2. Dat geeft een inhoud van 37,8 liter. Dat is met bodem, kussen en dak al een heel gewicht dat je moeilijk in een boom kan ophangen. Je plaatst zo'n zwermkast dan gewoon ergens op een plat dak, aan de rand. (Let wel op, geef voldoende schaduw) Het plat dak van een garage is niet zo hoog, het werkt wel maar hoger is beter. Ingang naar het zuiden richten. De afstand van de moedervolken is volgens Seeley niet van belang, maar ik gebruik alle mogelijkheden in de buurt: vlakbij, op 100 m, op 1 km... De verkenners gaan indien nodig verder dan 8 km zoeken in alle richtingen. Maar ze beginnen natuurlijk te zoeken in de nabije omgeving van de kast, en doen dit vanaf 1 maand voordat de zwerm vertrekt. Dit wil zeggen dat als je er op tijd bij bent, je je zwermkasten niet zo ver hoeft te plaatsen en bijgevolg heb je er ook niet zoveel nodig. 

Wie in een woonomgeving bijen wil laten zwermen doet er goed aan om voldoende zwermkasten te verspreiden om te vermijden dat je zwermen zich gaan vestigen in spouwmuren, tussen vloerbalken, in tuinhuisjes, schouwen en dergelijke. Zo blijven de buren ook enthousiast voor natuurlijk imkeren. 

Nieuwe bakken vinden de bijen minder interessant maar het gaat eventueel wel. (minder succes) Je kan die aan de binnenkant insmeren met bijenwas of propolis. Je kan raat aanbieden, maar je kan die ook verliezen aan de wasmot. Dan is het handiger om oude raten in een open kartonnen doos te zetten. De wasmot kan dan daarin aan de slag en wat er overblijft zijn de uitwerpselen van de wasmot. Dat is ook een goede lokstof voor zwermen die de bijen van kilometers afstand herkennen.

Ik verkies lokkasten gemaakt van dunne planken. Die zijn ook lichter, dus overal op te hangen. Ik vind het leuk ze in het zwermseizoen na te kijken, zijn er al verkenners, zit er een zwerm in? Ik doe dan meteen nog een druppeltje citroengras-olie ergens aan de buitenkant. Als ik beet heb breng ik de bijen niet altijd even snel over naar een van mijn kasten. Daarom is het toch het handigst als de zwermkasten gemaakt zijn op maat van de kasten die je gebruikt. Dan kunnen er toplatten (met raat of raatstarter) in en als er dan al raat gebouwd is en eitjes gelegd zijn, kan je die makkelijk in de kast inhangen. Nieuwe toplatten in de lokkast, terug ophangen en klaar.

Je kan je lokkasten het hele zwermseizoen laten staan of hangen. Ik haal ze voor de winter wel op, en hang of zet ze in het voorjaar weer terug. Als je zwermen wil vangen moet je er op tijd bij zijn. Verkenners beginnen al mogelijkheden te zoeken voordat er doppen worden gezet!

Veel succes...
Luc

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 03/03/2020 7:00 pm
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

In dit filmpje kan je zien hoe succesvol een zwermkast is met een "vlaggetje" aan de ingang met citroengras-olie...

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 17/03/2020 1:48 pm
(@karin)
Berichten: 45
Trusted Member
 

Mijn man heeft een lokkast gemaakt en die hebben we enkele meters verder dan de kast op een verhoog geplaatst. Ik vroeg mij af of ik mijn reservekast, waar ik de zwerm wou in doen, ook al niet kan plaatsen op een andere plaats als lokkast, ipv een 2de lokkast te maken? 

Ik woon en heb bijen in Heusden-Zolder

 
Geplaatst : 24/03/2020 10:03 pm
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

Als er in die reservekast al eens een volk gezeten heeft gaat dat goed werken als zwermkast. Als het een nieuwe kast is (ongebruikt) dan zal je de hierboven besproken truckjes dienen toe te passen...
(Of bekijk het document Bait Hives for Honey Bees.)

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 25/03/2020 9:16 pm
Luc Verachtert reageerde
(@karin)
Berichten: 45
Trusted Member
 

Bedankt, dat gaat dan lukken ? hoop ik.

Ik woon en heb bijen in Heusden-Zolder

 
Geplaatst : 25/03/2020 9:46 pm
LucPintens reageerde
(@karin)
Berichten: 45
Trusted Member
 

Ik heb nog een vraag. Ik heb de kasten gevuld met raten met waswafels en ik heb er 1 oudere raat met honing in gedaan, ik dacht voor de geur.  Ik twijfel nu of dit wel goed is en vraag mij af of ik deze moet laten zitten of weg doen.

Moet de ingang van de korf naar het zuiden staan als ze onder een groot afdak staan? 

Dit bericht is gewijzigd 4 jaar geleden door Karin

Ik woon en heb bijen in Heusden-Zolder

 
Geplaatst : 29/03/2020 5:21 pm
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

Dag Karin,

Bedoel je raMen met waswafels of toch raTen met waswafels?
Verder kan ik alleen verwijzen naar wat ik in het eerste bericht in dit onderwerp schreef. Hoe meer je van die dingen toepast, hoe meer succes je zal hebben met je zwermkasten...

Windrichting staat in het document Bait Hives for Honey Bees, zie link hierboven...

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 29/03/2020 6:15 pm
(@karin)
Berichten: 45
Trusted Member
 

Ramen bedoelde ik.

Ik wou alleen weten of ik er een raam met honing in mocht hangen 

Ik woon en heb bijen in Heusden-Zolder

 
Geplaatst : 29/03/2020 6:34 pm
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

Dag Karin,

Het kan zijn dat je dan vlugger bijen zult zien aan deze kast, maar dat wil niet zeggen dat het dan de verkenners van een zwerm zijn. Het zullen dan gewoon rovers zijn. Zoiets verhoogt niet het succes van je zwermkast. 

Wat zijn goede materialen die de geur verspreiden waar de verkenners op afkomen en het zo aantrekkelijk maken dat de zwerm uiteindelijk ook erin trekt?
- Ramen of raten waar broed heeft ingezeten
- Was en propolis
- Uitwerpselen van wasmot
- Essentiële olie van Citroengras (Cymbopogon citratus)

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 29/03/2020 7:33 pm
PeterVA reageerde
(@karin)
Berichten: 45
Trusted Member
 

Dank je wel voor je antwoorden

Ik woon en heb bijen in Heusden-Zolder

 
Geplaatst : 29/03/2020 9:23 pm
LucPintens reageerde
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

@anastasia-limareva
Dag Anastasia,
Je zou bijkomende Warré bakken kunnen kopen of maken. Of je kan van resten onbehandeld hout bakken maken met een inhoud van minstens 40 liter en met dezelfde afmetingen zodat je toplatten er in passen. Best ook, zoals hierboven beschreven, ervoor zorgen dat het zo veel mogelijk ruikt naar een bijen-nestruimte...

Succes !

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 23/06/2020 10:27 pm
Joris De Kerpel
(@joris-de-kerpel)
Berichten: 148
Lid
 

@lucpintens suggesties voor de houtsoort?  Aangezien het niet te zwaar mag zijn, en ook niet gelijmd?

Bijen in Beerzel, BD-landbouw De Akelei (Schriek) en Weert

 
Geplaatst : 29/09/2020 11:24 am
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

@joris-de-kerpel Aangezien het tot een half jaar buiten in weer en wind dient te hangen of staan, is het inderdaad best niet gelijmd en ook op andere vlakken goed waterbestendig. Maar waarom mag het best niet te zwaar zijn?

Van houtsoorten ken ik niet veel. Is er zo'n groot verschil in gewicht en stevigheid? Ik gebruik gewoon wat ik nog heb liggen of ergens gratis kan krijgen. Ik zal proberen om een foto te maken van mijn zwermkasten...

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 29/09/2020 2:56 pm
Joris De Kerpel
(@joris-de-kerpel)
Berichten: 148
Lid
 

Ik heb het geluk dat ik de kasten mag hangen in hectares privé bos. Ik ga ze dan ook vrij hoog hangen, daarmee dat erg zware kasten niet zo praktisch zullen werken. Maar ik kan ook wel met een geïmproviseerde katrol werken, dus lukt wel. Ik heb net nog eens de materie verwerkt van meneer Seeley, en hij legt naar mijn interpretatie de nadruk op volume, en niet op materiaal. Ik heb nog twee oude dadant kasten staan waar ik eigenlijk niets mee doen, en ik ga al beginnen met de broedkamers tot lokkasten om te vormen. Met omvormen bedoel ik de kasten compatibel maken voor warré toplatten.   

Bijen in Beerzel, BD-landbouw De Akelei (Schriek) en Weert

 
Geplaatst : 04/10/2020 10:44 am
LucPintens reageerde
LucPintens
(@lucpintens)
Berichten: 163
Moderator
Topic starter
 

http://www.hapicultuur.be/files/doc/BaitHives4HoneyBees.pdf

Blz. 4: recommendations...
Hij raadt aan om geen raten in je zwermkasten te doen, voor 'disease organisms' te vermijden. Maar het is een feit dat raat waar broed in heeft gezeten en ook wasmot uitwerpselen de effectiviteit van je zwermkasten sterk zal verhogen. Maar ook de andere aanbevelingen zijn allemaal nuttig. 

Essentiële olie van Citroengras (Cymbopogon citratus) wordt vaak als lokstof gebruikt. Essentiële olie van Citroenmelisse werkt nog beter, maar die is zelfs duurder dan rozenolie. Natuurlijk, als je citroenmelisse hebt staan kan je de binnenkant inwrijven met de verse planten.

Over volume: Seeley gebruikte in zijn test zwermkasten van 10, 40 en 100 liter. 10 liter is duidelijk te klein. Het verschil tussen 40 en 100 liter is erg groot. Als alle 3 de volumes werden aangeboden op enkele meters afstand werd meestal (niet altijd dus) de 40 liter door de zwerm uitgekozen. Als enkel de 10 en 100 liter werd aangeboden, werd de 100 liter door sommige zwermen genomen. 
Het zijn ook allemaal kubussen, dus die van 100 liter is erg breed. Hoe zou het zitten met langwerpige ruimtes? (Balk ipv Kubus)
Ik kan uit deze proef niet concluderen dat 40 liter het ideale volume is van een bijenkast of zwermkast. Maar 40 liter zie ik wel als een minimum. Andere studies (uit oudere bijen literatuur) tonen aan dat bijenvolken die in grotere volumes overleven (meer dan 70 liter) meer kans hebben om op lange termijn te overleven en dus ook permanente aanwezigheid van dynamische bijen te verzekeren. 

2 Warré bakken op elkaar geven een bruikbaar volume van 36,9 liter. 4 stuks geeft 72,9 liter. (Met enkel toplatten in de bovenste bak. 

Oude kasten van formaten die je niet gebruikt kunnen inderdaad goed omgevormd worden tot zwermkasten. 

Ik kan begrijpen dat lichte zwermkasten gemakkelijker op te hangen zijn. Seeley gebruikte wél "plywood", mogelijk met die reden...?

Bijen in Schilde (woonplaats)

 
Geplaatst : 04/10/2020 2:59 pm
PeterVA reageerde
Pagina 1 / 2
Deel: